درد پشت زانو علل و علائم راههای درمان آن

علت درد پشت زانو چی میتونه باشه؟

مفصل زانو به عنوان اصلی ترین مفصل بدن، فشاری برابر با وزن کل بدن را تحمل می‌کند. در نتیجه دلایل مختلفی باعث بروز درد در قسمت پشتی یا اطراف زانو می‌شوند. درد پشت زانو مختص یک گروه سنی نیست و جوانان و افراد مسن نیز امکان تجربه درد پشت زانو را دارند. بنا به شدت درد، دامنه حرکتی مفصل زانو و فعالیت‌های عادی فرد تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در این مقاله قصد داریم با بررسی علت درد پشت زانو به نحوه تشخیص و درمان این عارضه بپردازیم. برای آشنایی بیشتر در این زمینه، پیشنهاد می‌شود تا پایان مطلب با ما همراه باشید.

مهم ترین علل درد پشت زانو

احساس درد در قسمت پشت زانو نمی‌تواند بدون دلیل باشد. به طور حتم، بیماری‌ها و آسیب‌دیدگی‌های متعددی منجر به درد پشت زانو می‌شوند. شناسایی علت درد پشت زانو می‌تواند در یافتن بهترین مسیر درمانی مؤثر باشد. در این بخش از مطلب به بررسی مهم‌ترین علل درد پشت زانو می‌پردازیم.

گرفتگی عضلات پا

گرفتگی عضلات پا در اثر استفاده و کار کشیدن بیش از اندازه از عضلات پا به وجود می‌آید. چنانچه عضلات پا بدون داشتن کشیدگی لازم، حرکات متعدد داشته باشند، سفت و خشک می‌شوند که در اصطلاح به آن گرفتگی عضله پا یا اسپاسم گفته می‌شود. از شایع‌ترین دلایل اسپاسم و گرفتگی عضلات پا می‌توان به کم آبی بدن، بروز عفونت، بیماری کبدی و بیماری عصبی اشاره داشت.

کیست بیکر

به توده پر از مایع که در پشت زانو ایجاد می‌شود، کیست بیکر می‌گویند. این نوع کیست علاوه بر ایجاد التهاب و تورم، باعث درد شدید پشت زانو می‌شود. به بیانی دیگر، کیست بیکر به تنهایی باعث ایجاد درد نمی‌شود؛ بلکه با بزرگ‌تر شدن کیست و وارد شدن فشار مضاعف به تاندون‌ها و اعصاب، بیمار احساس درد شدیدی در قسمت پشت زانو و سوزن سوزن شدن می‌کند.

علت درد پشت زانو

آسیب دیدگی رباط های صلیبی زانو

رباط‌های صلیبی زانو شامل دو نوع رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی خلفی هستند. رباط‌ها، بافته‌ای رشته‌ای هستند که با متصل کردن استخوان‌ها باعث پایداری مفصل زانو می‌شوند. با وارد شدن ضربه یا تروما به این بافت ها، در عملکرد مفصل زانو اختلال ایجاد می‌شود و همچنین پارگی رباط صلیبی منجر به احساس درد شدید پشت زانو می‌شود.

بیماری استئوآرتریت

به فرسایش و تحلیل رفتن غضروف‌های مفصل زانو به صورت تدریجی و گذشت زمان، بیماری استئوآرتریت گفته می‌شود. این بیماری با ایجاد التهاب و سفتی موجب دردناک شدن بخش پشت زانو می‌شود و درد آن در برخی موارد مانع از توانایی خم کردن زانو خواهد شد. لوپوس و آرتریت روماتوئید از جمله انواع آرتریت هستند که درد پشت زانو را به همراه دارند.

زانوی دونده

همان‌طور که از نامش مشخص است، زانوی دونده به زانویی گفته می‌شود که غضروف‌های مفصل زانو در اثر تمرین‌های زیاد و مکرر تخریب می‌شوند. تخریب و از بین رفتن غضروف‌ها، باعث ساییده شدن مفصل و استخوان‌ها به یکدیگر می‌شود و حالت لغزندگی خود را از دست می‌دهد. از مهم‌ترین علائم مفصل زانوی دونده، تق تق کردن زانو و تیر کشیدن و احساس درد پشت زانو هستند.

آسیب دیدگی عضله همسترینگ

عضله همسترینگ شامل سه عضله مهم در پشت ساق پا است. اسامی این عضلات، عضله دو سر ران، عضله نیم وتری و عضله نیم غشایی هستند. کشیدگی یا پارگی هر یک از این عضلات یا تمامی این سه عضله، باعث آسیب دیدن مستقیم عضله همسترینگ خواهد شد. این کشیدگی تا زمان ترمیم و بهبودی کامل منجر به درد پشت زانو می‌شود.

پارگی مینیسک

در هر زانو دو مینیسک، یکی در بخش داخلی و دیگری در بخش خارجی زانو وجود دارد. بافت غضروفی مینیسک به شکل هلال ماه است و بین دو استخوان ران و ساق پا قرار گرفته است. هنگامی که موقع حرکت زانو، مینیسک بین دو استخوان ران و ساق پا گیر کند، دچار پارگی می‌شود. آسیب‌های ورزشی مهم‌ترین علل پارگی مینیسک هستند که علامت درد شدید و تیر کشنده در پشت زانو دارند.

ترومبوز عمیق وریدی

به لخته شدن خون در دیواره داخلی یک سیاهرگ عمقی، ترومبوز عمیق وریدی گفته می‌شود. به طور معمول، این لخته‌های خون وریدی عمقی در پشت ران یا ساق پا تشکیل می‌شوند. این عارضه علاوه بر تورم و قرمزی پشت پا باعث احساس درد شدید در قسمت پشت زانو می‌شود. داشتن اضافی وزن و مصرف سیگار موجب تشدید ترومبوز عمیق وریدی می‌شوند.

علت درد پشت زانو چگونه تشخیص داده می‌شود؟

بیمار پس از احساس درد پشت زانو بایستی به متخصص ارتوپد مراجعه کند. پزشک پس از گرفتن شرح حال بیمار، معاینات تخصصی روی پا و به خصوص مفصل زانو انجام می‌دهد. با لمس پشت زانو و تشدید یافتن درد آن و خم کردن زانو می‌توان به یک تشخیص اولیه دست یافت. برای تشخیص دقیق علت درد پشت زانو لازم است از تست‌های آزمایشگاهی کمک گرفته شود. از مهم‌ترین تست‌های تشخیص علت درد پشت زانو عبارتند از:

• انجام آزمایش خون
• عکس برداری به روش سی تی اسکن
• عکس برداری به روش امواج مغناطیسی ام آر آی
• کشیدن و نمونه برداری از مایع مفصل زانو

روش های درمان درد پشت زانو

نتایج حاصل از تست‌های آزمایشگاهی، علت درد پشت زانو و وضعیت مفصل زانو را مشخص می‌کنند. پزشک با توجه به این نتایج، بهترین روش درمانی را انتخاب خواهد کرد. در ابتدا از روش‌های غیر تهاجمی برای درمان درد پشت زانو استفاده می‌کند؛ در صورت نامطلوب بودن نتایج درمانی، انجام عمل جراحی گزینه نهایی برای درمان درد پشت زانو خواهد بود. در ادامه به معرفی انواع روش‌های درمان درد پشت زانو می‌پردازیم.

• دارو درمانی
• استفاده از بریس یا زانو بندهای طبی
• انجام تمرین‌های کششی و اصلاحی
• استفاده از کفش‌های مناسب و استاندارد
• فیزیوتراپی
• تزریق مستقیم دارو به زانو
• اوزون تراپی
• مگنت تراپی
• لیزر درمانی
• جراحی آرتروسکوپی مفصل زانو
• جراحی تعویض مفصل زانو

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمب

منبع: فرشاد ابوالقاسم زاده فوق تخصص ارتوپدی، تومورهای استخوانی و عضلانی